Reji İdaresi (1883)

Düyun-u Umumiye İdaresi’nin kuruluşundan sonra 27 Mayıs 1883’te kurulan Tütün İdaresi’nin Reji Şirketi’ne devredilmesiyle birlikte Reji İdaresi’ne geçilmiştir. Bu idarenin 1.112 adede ulaşan kolcuları ve korucuları ile devlet içinde devlet haline geldiği görülmektedir.

• Düyun-u Umumiye İdaresi, tütün öşrünü 1883’te kurulan reji idaresine devretmişti.

• Bu şirket zarar etse dahi her yıl 750.000 lirayı İdareye ödemekle yükümlüydü.

• Bu idare köylünün ürettiği tütünü en düşük fiyattan alıyordu.

• Tütün üreticisi de bu idare dışında 4-5 kat fazla fiyat veren yabancı tütün alıcılarına satmak istiyordu.

• Bu yüzden silahlı kolcularla köylüler arasında çıkan çatışmalarda 1883-1902 yılları arasında toplam 20.000 köylü öldürülmüş veya kendi tütününü kaçak sattığı tespit edilenler idam edilmiştir.

• Bu durum karşısında devletin sesi bile çıkmamıştır.

• Reji İdaresi’nin bu zulmü, Lozan Anlaşması’na kadar devam etmiştir.

Sonraki bölüm: Lozan Antlaşması ve Dış Borçlar

Yorumlar