Öncelikle Pi gününüz kutlu olsun. 🙂 Pi, matematikte, bir dairenin çevresinin çapına oranı. π sembolü 1706 yılında İngiliz matematikçi William Jones tarafından bu oranı temsil etmek üzere geliştirilmiş ve daha sonra İsviçreli matematikçi Leonhard Euler tarafından popüler hale getirilmiştir.
Pi sayısı irrasyonel olduğu için (herhangi iki tam sayının oranına eşit değildir), rakamları tekrar etmez ve günlük hesaplamalar için genellikle 3,14 veya 22/7 gibi bir yaklaşım kullanılır. 39 ondalık basamağa göre pi sayısı 3.141592653589793238462643383279502884197’dir.
Babilliler (MÖ 2000 civarı) pi sayısını yaklaşık olarak hesaplamak için 3,125 değerini kullanmışlardır. Bu değeri bir dairenin içine yerleştirilmiş bir altıgenin çevresini hesaplayarak ve altıgenin çevresinin dairenin çevresine oranının 24/25 olduğunu varsayarak elde etmişlerdir. Rhind papirüsü (MÖ 1650 civarı) eski Mısırlıların 256/81 ya da yaklaşık 3.16045 değerini kullandıklarını göstermektedir. Arşimet (M.Ö. 250 civarı), yeterli sabır gösterildiğinde pi sayısını istenilen doğrulukta elde etmek için bir yöntem geliştirerek büyük bir adım attı. Üst ve alt sınırları elde etmek için bir dairenin etrafına düzenli çokgenler çizerek ve çevreleyerek 223/71 < π < 22/7 veya yaklaşık 3,1418'lik bir ortalama değer elde etti. Arşimet ayrıca bir dairenin alanının yarıçapının karesine oranının aynı sabit olduğunu kanıtlamıştır. Takip eden yüzyıllar boyunca Çinli, Hintli ve Arap matematikçiler, Arşimet'in yöntemini geliştirmek yerine, sıkıcı hesaplamalarla bilinen ondalık basamak sayısını artırmışlardır. Ancak 17. yüzyılın sonuna gelindiğinde, Avrupa'daki yeni matematiksel analiz yöntemleri pi sayısını hesaplamak için sonsuz serileri içeren gelişmiş yollar sağladı. Örneğin, Isaac Newton 16 ondalık basamağı hızlı bir şekilde hesaplamak için binom teoremini kullanmıştır. 20. yüzyılın başlarında Hintli matematikçi Srinivasa Ramanujan, pi sayısını hesaplamak için daha sonra bilgisayar algoritmalarına dahil edilen olağanüstü verimli yollar geliştirdi. 21. yüzyılın başlarında bilgisayarlar pi sayısını 100 trilyon ondalık basamağa ve ikili (0) olarak ifade edildiğinde iki katrilyonuncu basamağa kadar hesaplamıştır. Pi sayısı, yayların veya diğer eğrilerin uzunluklarını, elipslerin, sektörlerin ve diğer eğri yüzeylerin alanlarını ve birçok katı maddenin hacimlerini içeren çeşitli matematik problemlerinde ortaya çıkar. Ayrıca sarkaçların hareketi, tellerin titreşimi ve alternatif elektrik akımları gibi periyodik olayları tanımlamak için çeşitli fizik ve mühendislik formüllerinde kullanılır.
Pi Günü
Bu özel günü icat eden San Francisco müzesi her yıl Pi Tapınağı adı verilen dairesel bir plakanın etrafında 3.14 kez geçit töreni ve ardından elbette bol turtalı şenlikler de dahil olmak üzere etkinlikler düzenliyor. Ülke çapında birçok etkinlik artık üniversite kampüslerinde gerçekleştiriliyor. Örneğin, Florida’daki Nova Southeastern Üniversitesi, “Mental Math Bingo” adlı bir oyun ve ücretsiz pizza (turtalar) ve tatlı olarak da gerekli turtayı içeren bir dizi etkinlik düzenleyecek. NSU’nun matematik bölümü başkanı Jason Gershman, “Pi Günü her yıl bize matematiği kutlamak, biraz eğlenmek ve matematiğin hepimizin hayatında ne kadar önemli olduğunun farkına varmak için bir yol sunuyor” dedi.
Connecticut, Norwalk’taki Michele’s Pies’in müdürü Stephen Jarrett, bu günün yılın en büyük günlerinden biri olduğunu söyledi. Jarrett bir röportajında, “Şirketlere, okullara ve sadece bireylere sipariş için (Perşembe) yüzlerce turta gönderiyoruz” dedi. “Pi Günü çok eğlenceli, aptalca bir tatil; çünkü insanların eğlenceli ve lezzetli bir şeye dönüştürmeyi sevdiği matematiksel bir sayı. Yani insanlar Pi Günü’nü tatlı turtalarla, tuzlu turtalarla kutluyor ve bu sadece küçük bir ikram için bir bahane.”